Een horrorfilm is misschien wel het laatste programma waarin je een sterk personage met een handicap zou verwachten. En toch is dit precies wat je tegenkomt in Hellraiser 2: Hellbound, met het figuurtje van Tiffany.
Na de traumatische gebeurtenissen uit Hellraiser werd hoofdpersonage Kirsty in het psychiatrisch ziekenhuis van dokter Channard opgenomen. Tijdens een rustiger moment hoort ze vreemde, tikkende geluiden, en ze gaat meteen op onderzoek uit. De klikjes en klakjes leiden haar naar de kamer van Tiffany - een jong meisje, druk in de weer met een puzzel. Even kijkt ze op, maar Kirsty's vriendelijke glimlach brengt geen enkele reactie teweeg.
Stagiair Kyle vertelt Kirsty dat Tiffany geen enkel woord gesproken heeft sinds haar aankomst, nu zes maanden geleden. Zelfs haar echte naam is niet bekend (ze kreeg haar huidige voornaam van een verpleegster). En ze doet niets anders dan puzzelen, waarvoor ze een uitzonderlijk talent bezit.
Het verdere verhaal (Opgepast: bevat spoilers!)
Dokter Channard, benieuwd naar de realiteit achter de geheimzinnige puzzeldoosjes, wekt Julia terug tot leven en geeft de puzzeldoos aan Tiffany. Zoals verwacht lost zij de puzzel meteen op, waardoor de poorten van de hel opengaan en de cenobites weer verschijnen. Deze laatsten zijn niet geïnteresseerd in Tiffany - ze willen in de eerste plaats Kirsty terugvinden. En Kirsty, op haar beurt, wil haar vader terugvinden en rent de hel in. Het duurt echter niet lang eer ze hopeloos verdwaalt, maar dan botst ze op haar redding: Tiffany! Kirsty krijgt Tiffany zo ver dat ze haar naar de uitgang brengt, maar de hel breidt zich uit over het ganse ziekenhuis. Ondertussen is Channard in een cenobite veranderd, en algauw beseft Tiffany dat alle ellende alleen kan stoppen als ze de puzzeldoos weer sluit. Samen met Kirsty rent ze terug de hel in. Terwijl Kirsty de Channard cenobite afleidt, sluit Tifanny de puzzeldoos, en de hel verdwijnt.
Tiffany's handicap, en haar evolutie
Dit paasei zat verstopt in het stukje over autisme, dus je zult wel denken dat Tiffany (kern)autistisch is. Dat is perfect mogelijk: ze schijnt niet in staat te zijn tot normaal menselijk contact, en als ze éénmaal aan het puzzelen is, dringt er niets meer tot haar door. Maar verder in het verhaal kruipt ze toch beetje bij beetje uit haar schulp:
In de hel wordt Tiffany geconfronteerd met trauma's uit haar jeugd, trauma's die meteen de vraag doen rijzen of ze werkelijk autistisch is, of getraumatiseerd. Er wordt gesuggereerd dat Tiffany als kind gezien heeft hoe haar moeder vermoord werd; sindsdien heeft ze niet meer gesproken.
Als Kirsty haar vraagt om haar door de hel te leiden, lijkt het alsof de vraag geen enkele indruk maakt. Maar plotseling zet Tiffany zich in beweging, en beide meisjes beginnen aan de terugtocht.
Het volgende cruciale moment: Kirsty ontdekt het huis van haar vader. Ze wil meteen binnengaan, maar Tiffany, met een angstig gezicht, probeert haar (geluidloos) tegen te houden. Dit is de eerste keer dat Tiffany haar gevoelens toont.
De entree van Julia zorgt dan weer voor twijfels. Julia verschijnt samen met Tiffany - kennelijk is ze gewoon met haar meegegaan (alhoewel dit niet geheel onbegrijpelijk is. Het is de eerste keer dat Tiffany Julia ziet, dus kan ze niet weten dat Julia een vijand is). In de windtunnel reikt Tiffany haar hand aan Julia, ondanks Kirsty's tegenwerpingen. Of Tiffany werkelijk Julia probeert te helpen, of alleen maar de puzzeldoos probeert te bemachtigen, is stof voor discussie.
Volgende keerpunt: de terugkeer uit de hel. Zodra beide meisjes terug in de ziekenhuiskamer zijn, begint Kirsty heel hard te huilen, omdat ze haar vader niet gevonden heeft. Hierop slaat Tiffany haar armen om Kirsty heen (echter zonder haar aan te kijken).
Als de Channard cenobite plotseling voor haar neus verschijnt, spreekt Tiffany haar allereerste woorden sinds jaren: "Oh sh*t!"
Tiffany beseft dat ze de puzzeldoos moet sluiten om de ellende te laten ophouden. Op dit punt is er weinig tot geen verschil meer tussen Tiffany en een "normaal" mens.
Vastberaden als een echte heldin (en op dat moment is ze ook de heldin) gaat Tiffany de confrontatie aan met Leviathan.
Is ze werkelijk autistisch, of zwaar getraumatiseerd? Waarschijnlijk zijn beide standpunten juist. Haar gedrag en puzzeltalent spreken in het voordeel van autisme, maar haar snelle evolutie gaat sterk de traumatische richting uit. In de psychiatrie zijn immers vele gevallen bekend van getraumatiseerde kinderen die jaren geen enkel woord spraken... tot uiteindelijk iemand erin slaagde om tot hen door te dringen. Het bleek dat de kinderen meteen met een normale grammatica en woordenschat begonnen te spreken. Hellraiser 2 moet je natuurlijk niet bekijken als een realistisch verslag over een patiënte uit een psychiatrisch ziekenhuis, en in dat opzicht is het zelfs goed dat Tiffany's handicap zo'n beetje de middenweg uitgaat. Want met "realistische" films als Rain man bestaat het gevaar dat de mensen gaan denken dat alle autisten zoals de hoofdpersoon zijn (en geen begrip tonen als dat niet zo is).
Eigenlijk durf ik hier met een gerust hart te zeggen dat Tiffany samen met heldin Kirsty de film redt, want Hellraiser 2 is een draak van een prent. Een plot die veel weg heeft van een gatenkaas, cheesy en nodeloos hoogdravende dialogen, belabberde speciale effecten, ... Het figuurtje van Tiffany is echter een verademing. Niet alleen toont ze aan dat deze mensen wel degelijk tot grote dingen in staat zijn, maar naar het einde van de film toe verdringt ze moeiteloos Kirsty van haar plaats als heldin van de film. Een goede zaak voor mensen met een handicap!
Wistjedatjes
Actrice Imogen Boorman was 17 toen ze Tiffany speelde. In de film ziet ze er jonger uit dan ze is, vooral door haar ronde gezichtje en haar kleding.
Tiffany's ontwikkeling gaat pas serieus van start nadat ze rechtstreeks met haar trauma's geconfronteerd werd. Eigenlijk kun je je afvragen of Leviathan op deze manier voor zijn eigen ondergang heeft gezorgd.
In het oorspronkelijke script was er een scene voorzien waarin Tiffany uit het ziekenhuis wegloopt, en zich in een spiegeldoolhof verstopt. Twee bewakers proberen haar terug te halen, maar lopen hopeloos verloren in de doolhof.
Toen acteur Andrew Robinson (Kirsty's vader) weigerde om mee te spelen in Hellraiser 2 moest het verhaal veranderd worden, en de spiegeldoolhofscene werd mee geschrapt.